Tıp Fakültemiz Eğitim Etkinlikleri kapsamında Çorum Halk Sağlığı Müdürlüğü-Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü işbirliği ile T.C. Sağlık Bakanlığı Hitit Üniversitesi Çorum Eğitim ve Araştırma Hastanesi Konferans Salonunda “Akut Flask Paralizi’’ konulu etkinlik gerçekleştirildi.
İlimizde kamu ve özel sektörde görev yapmakta olan başta Enfeksiyon Hastalıkları, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Ortopedi ve Travmatoloji, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Nöroloji ve Tıbbi Mikrobiyoloji Uzman Hekimlerinden katılımla gerçekleşen etkinlikte ilk olarak Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. H. Ayşegül Taylan Özkan “Akut Flask Paralizi Mikrobial Etkenleri ve Kliniği’’ başlıklı sunumuyla yer aldı. Doç. Dr. Özkan sunumunda bir akut flask paralizi olan “Çocuk Felci” nin etkeni olarak polio virüsünün mikrobiyolojik özellikleri ve neden olduğu klinik tablo hakkında bilgiler verdi.
Etkinliğin ikinci konuşmacısı olan Çorum Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıkları Şube Müdürü Dr. Hüseyin Moral ise “Çorum İli Akut Flask Paralizi Sürveyansı’’ başlıklı konuşmasında polio aşılama protokolü, dünya üzerindeki görülme sıklığı ve ülkemizin çocuk felci açısından durumu ile çocuk felci vakası ile karşılaşılması durumunda izlenmesi gereken yol hakkında bilgiler verdi.
Çocuk felci̇ hastalığı nedi̇r ?
Çocuk felci hastalığı (poliomiyelit), çocuk felci virusunun neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Üç farklı tipi olan çocuk felci virusu, ağız yoluyla vücuda girer, boğazda ve bağırsaklarda çoğalarak, vücudun diğer bölgelerine yayılır. Başlangıç belirtileri ateş, baş ağrısı, halsizlik, kusma, boyunda sertlik, kol ve bacaklarda ağrıdır. Yaklaşık her 200 vakadan bir tanesinde, hastalık etkeni olan virus omuriliğe geçerek, orada kasların hareketlerini sağlayan sinir hücrelerini tahrip eder. Bu tahribat kalıcı olup, sinir hücrelerinin yerini yeni hücreler alamadığı için, etkilenen kaslar artık çalışamazlar ve hastalık hayat boyu sürecek felçlere neden olur. Felçli vakaların %5-10’unda solunum kaslarında felç gelişerek ölüme yol açabilir.
Hastalığa en sık ki̇mler yakalanır?
Hastalık en sık 5 yaşından küçük çocuklarda görülür, ancak daha büyük çocuklar da hastalığa yakalanabilir. Vakalar, erişkinlerde seyrek olarak görülmekle birlikte, nadiren ortaya çıkabilir.
Vi̇rus nasıl bulaşır?
Virus, özellikle hijyen koşullarının kötü olduğu bölgelerde bir çocuktan, diğer çocuğa dışkı ile kirlenmiş besin ve sular ile bulaşır. Hastalık etkeni virusun uzun süreli taşıyıcısı yoktur, hayvanlar da hastalık etkenini taşımazlar.
Hastalığın tedavi̇si̇ var mıdır?
Çocuk felci hastalığının tedavisi yoktur. Çocuk felci virusu ile enfekte çocukların % 95’inden fazlasında belirti görülmez. Belirtili vakalarda üst solunum yolu enfeksiyonu, mide-bağırsak sistemi bozukluğu ve grip benzeri bulgular ortaya çıkar. % 1’inden azında genellikle bacaklarda felç ortaya çıkar. Ancak, felçlerin ortaya çıktığı çocuklarda bu felçler tedavi ile düzelmez ve hayat boyu devam eder.
Hastalıktan korunmak i̇çi̇n etki̇n bi̇r aşı var mıdır?
Çocuk felci hastalığına karşı aşı ilk kez 1955 yılında geliştirilmiştir. Çocuk felci hastalığına karşı iki tip aşı vardır. Biri inaktif aşı olup enjeksiyon yolu ile uygulanır. Diğer aşı ise zayıflatılmış virüs aşısı olup ağızdan damla şeklinde uygulanmaktadır. Çocuk felci aşısı çok güvenli ve etkili bir aşıdır. Ülkemizde 1963 yılından bu yana uygulanmaktadır.
Kimler çocuk felci̇ hastalığına karşı aşılanmalıdır?
Tüm çocuklar, yaşamlarının ilk yılında çocuk felci hastalığına karşı rutin aşılama hizmetleri ile aşılanmalıdırlar.
Bu aşılar; beşli karma aşısı içinde yer alan çocuk felci aşısı ile 2. ayını doldurduğunda başlayarak ikişer ay ara ile (2., 4. ve 6. aylarda) toplam 3 doz olacak şekilde tamamlanır. Daha sonra hatırlatma dozu denilen aşılar çocuk 1.5 yaşında iken ve ilkokul birinci sınıfta yapılır. İlaveten ağızdan çocuk felci aşısı da 6. ve 18.ayda uygulanmaktadır.
Aşılanmaması gereken çocuklar var mıdır?
1. Ateş, ishal, öksürme gibi hafif rahatsızlıklar ve çocuğunuzun hastaneye yatmasını gerektirmeyecek diğer hastalıklar çocuk felci aşısını olmaya engel değildir.
2. Çocuk felci aşısı yapıldıktan sonra, çocuğun beslenmesinin sınırlanmasına gerek yoktur. Anne sütü rahatlıkla verilebilir.
3. Ciddi hastalık veya bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda (bağışıklık sistemini baskılayan tedaviler, bağışıklık yetmezliği hastalıkları, kan kanseri, lenf bezi kanserleri, diğer kanserler) sağlık personelinin bilgilendirilmesi gerekmektedir.
