Yükseköğretim Kurulu’nca eğitim-öğretimin niteliğini yükseltecek faaliyetler çerçevesinde “yabancı dil yeterlikleri”ne ilişkin bir çalışma başlatılmıştır.
Yabancı dil yeterliklerine ilişkin karar alırken başta yükseköğretim kurumlarının yetkili kurulları ile tüm akademik camia olmak üzere diğer paydaşların görüş ve önerilerinin alınmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Başta İngilizce olmak üzere yabancı dille eğitimin sürdürüldüğü programların niteliğine dair Kurulumuza intikal eden şikâyetler üzerine yükseköğretim kurumlarında yabancı dilde eğitim verilmesine ilişkin öğretim üyelerinin sağlaması gereken asgari yeterlikler ile eğitim-öğretim süreçlerinin (yabancı dil hazırlık okulu ve takibindeki ilgili programlarda yabancı dil ile yapılan eğitim-öğretim) izlenmesine ve denetlenmesine ilişkin kriterlerin yeniden belirlenmesine yönelik çalışmalar başlatılmıştır.
Yakın zamanda, British Council tarafından “Türkiye’de Yükseköğretim Kurumlarında İngilizce - Bir Durum Analizi” başlıklı bir çalışma yapılmış olup bu rapordaki bulgular da konuya ilişkin başlatılan çalışmalarımızı doğrular içerik ve niteliktedir. (Rapor, British Council web sitesinden İngilizce ve Türkçe olarak indirilebilir: http://www.britishcouncil.org.tr/en/teach/elt-publications/he-research)
Bu raporda İngilizce programlarda, İngilizcenin bu haliyle uygulamada bilimin önünde bir bariyer olduğu, durumun hemen düzeltilmesi gerektiği şeklinde tespite de yer verilmiş olması durumun vahametini göstermektedir. Bu çalışma 15 ilde 38 üniversitede 400 öğretim üyesi/öğretim görevlisi ve okutmanlar ile 4300 öğrenciyle görüşülerek oluşturulmuştur.
Üniversitelerde İngilizce öğretimi hakkında bugüne dek gerçekleştirilmiş en kapsamlı çalışma olan bu rapor, yükseköğretimde "İngilizce" kalitesinin iyileştirilmesi ihtiyacının bulunduğunu ortaya çıkarmıştır. Her ne kadar söz konusu rapor İngilizce öğretimi ile ilgili de olsa, diğer yabancı dillerdeki eğitim öğretim programlarında da aynı sorunların olduğu aşikârdır.
Ayrıca, yabancı öğrencilerin yükseköğretim kurumlarımızdaki yabancı dildeki eğitim programlarının niteliğine ilişkin şikâyetlerini Yükseköğretim Kurulu’na ve ilgili resmi makamlara ilettiği de yabancı dil eğitiminde yaşanan sıkıntılar arasındadır.
Yükseköğretimdeki üniversite ve öğrenci sayısına bakıldığında Ülkemiz Avrupa Yükseköğretim Alanındaki en yüksek öğrenci sayısına sahip ülke konumuna gelmiştir. Yükseköğretim sistemimizdeki bu istikametteki büyüme sürecinin bundan sonraki aşaması keyfiyet itibariyle, nitelik ve kalite bakımından da büyümesidir.
Yükseköğretim Kurulu olarak nitelik ve kalite odaklı büyüme politikasının önceliklerinin arasında tamamen ve/veya kısmen yabancı dil olarak eğitim – öğretim faaliyetlerinde bulunan üniversitelerimizin ve bu üniversitelerimizin ilgili programlarında özellikle lisans eğitiminde bulunan öğrencilerimizin almış oldukları eğitimin, ilgili programın sonunda kazanılması gereken mezun yeterlilikleri açısından değerlendirilmesi de yer almaktadır.
Yabancı dilde eğitim-öğretim faaliyetinde bulunulan programlar, mezunlarının küresel istihdam ortamının gereksinimi olan dil yetkinlikleri açısından istenilen yetkinliklerin kazandırılmasına katkıda bulunurken, kendi alanının gerektirdiği mesleki bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması konusunun değerlendirilmesinin çok daha önemli olduğu düşünülmektedir.
Bu düşünceler ve gerekçeler dikkate alınarak Yükseköğretim Kurulu tarafından bu programların başlangıç kriterleri, süreç ve çıktılarının yeniden değerlendirilmesine yönelik yapılacak düzenlemeler için paydaşların görüşüne ihtiyaç duyulmuştur.
Mevcut mevzuatta Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Öğretimi ve Yabancı Dille Öğretim Yapılmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmeliğin 7 inci maddesi uyarınca
“Bir öğretim elemanının yabancı dilde ders verebilmesi için;
a. Türkçe dışındaki öğretim dilinin, öğretim elemanının ana dili olması,
b. Öğretim elemanının lisans, yüksek lisans veya doktora öğrenimini bu dilin anadili olarak konuşulduğu ülkede ya da Türkiye’deki bir üniversitede derslerin sadece bu dille verildiği bir programda tamamlamış olması,
c. Bu dilin anadili olarak konuşulduğu ülkelerde yabancıların yükseköğrenim görebilmeleri için aranan asgari yabancı dil seviyesinin tespiti amacına yönelik olarak yapılan (TOEFL: “Test of English as a Foreign Language”, DALF: “Diplôme Approfondi deLangue Française”, PNDS: “Prüfung für die Nachweis Deutscher Sprache” gibi) sınavlardan veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan ve Yükseköğretim Yürütme Kurulu tarafından yukarıda sayılan sınavlarla eşdeğerliliği kabul edilen yabancı dil sınavlarında yüz tam puan üzerinden asgari seksen puanla başarılı olması”
gerekmekte olup geçerlilik süresi sınırlaması bulunmamaktadır.
Yükseköğretim Kurulu tarafından yapılacak çalışmalarda dikkate alınmak üzere yükseköğretim kurumlarında yabancı dilde verilecek derslerde görev alacak öğretim elemanlarında aranacak asgari yeterlikler ile yabancı dille eğitim sürecinde aranması gereken kriterlere ilişkin görüş ve önerilerin 21 Aralık 2015 Pazartesi gününe kadar iletilmesi gerekmektedir.
Detaylı bilgi ve konuya ilişkin görüş paylaşmak için tıklayınız.
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı
