Klinik araştırmalar etik kurulu, insanlar üzerinde yapılacak her türlü, klinik çalışmaları etik yönden (ahlaki ve bilimsel açıdan) değerlendirip, uygulanıp uygulanamayacağı, uygulandığında kişi üzerinde olumsuz bir etkisi olup olmayacağı, tedavisini veya hastalığın seyrini etkileyip etkilemeyeceğini değerlendirerek; bu çalışmanın insanlar üzerinde yapılıp yapılamayacağı hakkında son kararı veren kuruluş ve çalışma esasları yönetmeliklerle belirlenen tamamen bağımsız kurullardır. Klinik araştırmalar etik kurulu, insan üzerinde yapılacak her türlü klinik araştırma, yöntem, anket, geriye dönük verilerden yapılacak çalışmalar, ilaç ve tıbbi cihazlarla ilgili çalışmaları kontrol ederek çalışmaya katılmayı kabul eden gönüllülerin korunmasını amaçlar.
Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 13 Ağustos 2011 tarihli ve 28030 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelik” doğrultusunda kurularak, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 12 Aralık 2015 tarih ve 2022842 sayılı yazısı ile T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmıştır. Gerek Hitit üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesindeki akademisyenler, gerekse Tokat, Amasya gibi çevre illerdeki akademisyenlerin klinik çalışma başvuruları değerlendiren Etik Kurulumuz alışmaya başladığı 2016 yılında beri 300’ ün üzerinde bilimsel çalışma dosyasını değerlendirmiştir. Parlak akademik geçmişleri olan öğretim üyelerinin haricinde, avukat, sivil üye, halk sağlığı uzmanı, farmakolog ve medikal mühendis dahil 15 üyesi bulunan Klinik Araştırmalar Etik kurulumuz 15 günde bir toplanarak, Helsinki Bildirgesi’ne uygun şekilde hareket ederek ve İyi Klinik Uygulamaları’na ilişkin ulusal ve uluslararası standartları takip ederek, sunulan çalışmaları etik ve bilimsel yönden zamanında, kapsamlı ve bağımsız olarak inceler ve bilimsel çalışmaların yapılabilirliğini ve kalitesini denetler.
Üniversitemiz bünyesinde “Klinik Araştırmalar Etik Kurulu” kurulmadan önce Ankara’daki etik kullara dosya göndermek orunda kalan araştırmacılar 1-2 aydan daha uzun sürede dosyalarına cevap alabilmekteyken, Etik Kurulumuzun kurulması ile en kısa sürede bilimsel çalışmalarını yapabilmektedirler.
Üniversitemiz Tıp Fakültesi, sağlık hizmet sunumu dışında ürettiği bilimsel araştırmalar ile son yıllarda ülkemizdeki saygın üniversiteler arasında hızla yerini almaktadır. Bilimselliğin hem giriş kapısı, hem de süzgeci olan etik kurulların üniversitelerin bilimsellik düzeyine katkısı yadsınamaz. Özerk yapısı ve aldığı bağımsız kararlarla; “Etik Kurul” gönüllü haklarını, güvenliğini, onurunu ve mahremiyetini korumak amacıyla ilgili düzenleyici kurum/kurumlara, mevzuata ve toplum gerekliliklerine uygun olarak hareket etme sorumluluğunu da taşır.
20 Mayıs günü, 1747'de James Lind'in klinik araştırmaların primitif temellerinin atıldığı ünlü çalışmasının başladığı tarih olarak bilinmektedir. İngiliz Kraliyet Donanması cerrahı olan James Lind 1747 yılında skorbüt ( C vitamini eksikliğine başlı oluşan bir diş eti hasalığı ) tedavisi için klinik bir çalışma yürütmüştür. Sülfürik asit, sirke, deniz suyu, elma suyu ve diğer hekim tedavilerinin faydalı olmadığını görmüş, ancak narenciye ile beslenen iki gemicinin skorbüt olmadığını tespit etmiştir. Böylece C vitamini takviyesinin tedavi edici özelliğini açık denizlerde klinik bir çalışma yaparak ispatlamıştır.
Bilim yuvası olan Tıp Fakültelerimizde, şifalı elleriyle gönüllerimize ve hayatlarımıza dokunan hekimlerimizin, akademisyenlerimizin 20 Mayıs Klinik Araştırmalar Gününü kutlarız.
Hitit Üniversitesi Rektörlüğü
