18 Mart 2015 Çarşamba günü, Çanakkale Savaşları’nın yıl dönümü dolayısıyla Üniversitemiz Rektörlük Konferans Salonu’nda “100. Yılında Çanakkale Zaferi” konulu panel düzenlendi.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Neşe Özden ve Üniversitemiz Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Demiryürek’in konuşmacı olarak katıldığı panelde ilk konuşmacı olarak söz alan Prof. Dr. Mehmet Demiryürek “Çanakkale Savaşları ve Kıbrıs” konulu bir konferans verdi. Prof. Dr. Demiryürek, konuşmasında I. Dünya Savaşı başlamadan önce İngilizlerin Osmanlı Devleti’ni savaş dışında tutmak için yapmış olduğu girişimlerden bahsederek Çanakkale Savaşlarıyla ilgili olarak Mustafa Kemal’in cephedeki geri çekilmeme kararlılığının ve askerlerin savaş motivasyonlarını yüksek tutmasının zaferin kazanılmasındaki en önemli faktörlerden biri olduğunu vurguladı. Çanakkale Savaşlarında İngilizlere esir düşen Türk askerlerinin Kıbrıs’taki bir esir kampına gönderildiğini belirten Prof. Dr. Demiryürek, adadaki Türk halkının esir askerlere yardım toplamak için yürütmüş olduğu yardım faaliyetlerine de değindi. Prof. Dr. Demiryürek, esir kampında şehit düşen Türk askerleri için Magosa’da 1980 yılında Türkiye Cumhuriyeti tarafından bir şehitlik yaptırıldığını ifade ederek Çanakkale Zaferi’nin Türkiye Cumhuriyeti var oldukça anılacağını ve bütün şehitlerimizi minnet ve saygı ile anarak sözlerini tamamladı.
İkinci konuşmacı olarak söz alan Prof. Dr. Neşe Özden, Çanakkale Savaşı’nın I. Dünya Savaşı içerisinde sadece bir muharebe olarak görülemeyeceğini, tek başına incelenmesi gereken bir savaş olduğunun altını çizdi. “Çanakkale Savaşı’nın anlaşılabilmesi için öncelikle Birinci Dünya Savaşı’nın sebepleri bilinmelidir” diyen Prof. Dr. Özden, Avrupa’nın sömürgeci politikaları ve İngiltere ile Fransa’nın dünyaya yeni bir düzen verme çalışmalarının savaşın başlıca sebepleri arasında olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Özden, savaşın asıl sebebinin Osmanlı topraklarında “manda ve kondominyon” ile dolaylı bir sömürge sistemi kurmak olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Özden, hem 18 Mart 1915 Çanakkale Deniz Savaşı’nın hem de devamında İngiliz ve Fransız ordularının Gelibolu’ya asker çıkarmalarının ardından başlayan Çanakkale kara muharebelerinin Mustafa Kemal’in başarılı savaş idaresi sonucunda Türkler tarafından kazanılmasının İngiliz hükumetini zor durumda bıraktığını belirtti. Bunun sonucunda İngiliz başbakanının görevden ayrıldığını da belirten Prof. Dr. Özden, 1922 yılında da Türk ordularının zaferinin bir başka İngiliz başbakanı olan Lloyd George’un siyasi kariyerini bitirdiğini dile getirdi.
Prof. Dr. Özden, İngiliz ve Fransız donanmaları Çanakkale’ye saldırırken, müttefikleri Rusların aynı sırada Ermeni komitalarını da örgütleyerek Doğu Anadolu’ya saldırdıklarını ve Bitlis ile Van’ın ele geçirildiğini belirterek bu iki şehrin kaybının Osmanlı ordusunun Suriye ve Kafkas Cepheleri arasındaki irtibatını kopardığını, Mustafa Kemal’in Çanakkale cephesindeki başarılarından sonra buraya doğu cephesine gönderildiğini, Bitlis ve Muş’u Rus işgalinden kurtardığını söyledi. Prof. Dr. Özden sözlerine son verirken Çanakkale Zaferi’nin milli birliğimizin oluşmasındaki en önemli yapı taşlarından biri olduğunu vurguladığı panel, soru cevap kısmı ile sonlandı.
