2020-2021 Yükseköğretim Akademik Yılı Açılış Töreni'nde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından ilk kez kamuoyu ile paylaşılan ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından hazırlanan “YÖK Sanal Laboratuvar Projesi”ne ilk aşamada seçilen üniversiteler arasında üniversitemiz de yer aldı.
YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A Yekta Saraç’ın başkanlığında gerçekleştirilen proje tanıtım toplantısına, YÖK Yürütme Kurulu Üyeleri, projede ilk aşamada seçilen Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Ali Osman Öztürk ile Ardahan, Artvin Çoruh, Bingöl, Bitlis Eren, Bursa Teknik, Erzurum Teknik, Eskişehir Teknik, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Konya Teknik, Munzur, Muş Alpaslan, Siirt, Şırnak, Tokat Gaziosmanpaşa ve Yozgat Bozok üniversitelerinin rektörleri katıldı.
Küresel salgın nedeniyle geçen mart ayında üniversitelerde uzaktan öğretime geçilmesiyle birlikte laboratuvar uygulamaları gerektiren derslere ilişkin çözümler aranırken, bu süreçte YÖK tarafından hazırlanan söz konusu proje ile laboratuvar uygulamalarının en yoğun olduğu iki laboratuvar dersi “genel kimya ve genel fizik laboratuvarı dersleri” belirlendi. Projede, Türkiye'nin önde gelen üniversitelerinden kimya, fizik ve uzaktan öğretim alanında akademisyenler ile TÜBİTAK bünyesindeki yazılımcılar görev aldı.
YÖK’ün TÜBİTAK ile işbirliği yaparak geliştirdiği proje ile üniversitelerin başta fen ve mühendislik fakülteleri ile meslek yüksekokullarının çeşitli programlarında yer alan genel kimya ve genel fizik laboratuvarı dersleri sanal laboratuvar aracılığıyla yapılacak. Proje kapsamında YÖK, laboratuvar içeriklerinin belirlenmesi ve hazırlanması, uygulamaya e-Devlet Kapısı üzerinden erişilmesi işlemleri, üniversitelerin yazılımı kullanmasına yönelik gerekli desteği vermekten; TÜBİTAK ise sanal laboratuvar yazılımının geliştirilmesi ve uygulamanın çalışacağı sunucunun temini ve erişiminden sorumlu olacak.
26 Ekim'de başlaması planlanan sanal laboratuvar derslerinden ilk etapta aralarında dijital dönüşüm projesinde yer alan Hitit Üniversitesi'nin de aralarında bulunduğu 18 üniversitenin çeşitli fakültelerinde öğrenim gören yaklaşık 15 bin öğrencinin yararlanması planlanıyor.
“Dijital Dönüşüm Projesi” önemli katkı sağladı
Toplantının açılışında konuşan YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A Yekta Saraç, YÖK olarak, yükseköğretim tarihinde birer ilk olma özelliğine sahip yeni ve yenilikçi pek çok proje ve uygulamayı hayata geçirdiklerine işaret etti.
Saraç, küresel salgın nedeniyle bu yılın Mart ayında üniversitelerde uzaktan öğretim geçilmesiyle birlikte laboratuvar uygulamaları gerektiren derslere ilişkin çözümlerin aranmaya başlandığının altını çizen Başkan Saraç, salgın ortaya çıkmadan önce başlatılan Yükseköğretimde Dijital Dönüşüm Projesi kapsamında uygulamaya koyulan icraatların önemli katkıları olduğunun altını çizdi.
Yeni YÖK’ün yükseköğretime bakışını biçimlendiren, icraatlarını belirleyen ana kavramların daimi tekamül, yani sürekli iyileşme ve tedricilik olduğuna dikkat çeken Saraç “Bu düşünceden hareket ile ilk aşamada laboratuvar uygulamalarının en yoğun olduğu Genel Kimya ve Genel Fizik laboratuvar derslerini belirledik. Bu proje aynı zamanda YÖK’ün temel bilimler ile ilgili başlatmış olduğu yeni ve yenilikçi girişimlerin bir devamı olarak da değerlendirilmelidir.” diye konuştu.
İlk aşamada 18 üniversitedeki yaklaşık 15 bin öğrencinin hizmetine sunuldu
YÖK’ün koordinasyonundaki bu projede 11 farklı üniversiteden akademisyenler ve uzmanların görev aldığını anlatan YÖK Başkanı Saraç, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Geçtiğimiz günlerde de YÖK Sanal Laboratuvarına dâhil üniversitelerin operatörlerine ve dersleri verecek öğretim üyelerine eğitim verildi. 26 Ekim 2020 tarihinden itibaren YÖK Sanal Laboratuvar uygulaması ilk aşamada Dijital Dönüşüm Projesinde yer alan 18 üniversitemizin Fen ve Mühendislik Fakülteleri ile Meslek Yüksek Okullarının çeşitli programlarında öğrenim gören yaklaşık 15 bin civarındaki öğrencimizin hizmetine sunulacaktır. Önümüzdeki dönemden itibaren tedrici olarak üniversite sayısını artırmayı planlıyoruz. Sisteme girişler e-devlet üzerinden gerçekleştirilecek olup üniversitelerimiz tarafından bildirilen operatörler sisteme e-devlet üzerinden giriş yapma konusunda yetkilendirilmişlerdir. Bu operatörler üniversitede ilgili dersleri verecek olan öğretim elemanlarının, öğretim elemanları da dersi alacak öğrencilerinin kullanıcı olarak kayıtlarını yapacaklardır.”
“Birlikte iş yapma modeli” ile oluşturulmuş bir proje
Bu projenin “birlikte iş yapma modeli”nin güzel bir örneğini sunduğunu vurgulayan Saraç, farklı üniversitelerden 24 akademisyenin de bu projede gönüllü olarak görev aldığına dikkat çekerek “YÖK'ün bu projesinin hayata geçmesi için TÜBİTAK büyük bir katkı verdi. Diğer taraftan da farklı üniversitelerden 24 akademisyen de bu projede görev aldı. Bu hocalarımızın katkılarındaki motivasyonları ise sadece mesleklerine verdikleri önem idi. Diğer bir ifade ile akademide idealist hocalarımızın da bulunduğunu kendileri gösterdiler.” şeklinde konuştu.
Projedeki üniversite sayısı artırılarak salgın sonrasında da uygulanacak
Bugünkü toplantıya öğrencileri YÖK Sanal Laboratuvarı'ndan istifade edecek olan üniversitelerin rektörlerinin katıldığını dile getiren Saraç, "Önümüzdeki dönemden itibaren tedrici olarak projedeki üniversite sayısını artırmayı planlıyoruz. Sanal Laboratuvar Projesi, salgın dönemi ile sınırlı bir uygulama değil, bu eğitim öğretimin niteliğini artırıcı ve salgın sürecinin sonrasında da kullanılmak üzere kurgulandı. Projenin sürekli geliştirmeye müsait bir yapısı olacak" dedi.
Önümüzdeki süreçte yeni projeler de açıklanacak
Yeni YÖK olarak, yeni ve yenilikçi girişimlerin sürdürüldüğünü ve yakın zamanda “YÖK Kariyer Liyakat Projesini” hayata geçirmeyi planladıklarını belirten Başkan Saraç projeye katkı sağlayan TÜBİTAK’a ve akademisyenlere teşekkür ederek konuşmasını tamamladı.
Saraç’ın ardından YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Naci Gündoğan da projeye ilişkin bilgileri içeren bir sunum gerçekleştirdi.
Fizik ve Kimya alanlarında toplam 24 deney sanal ortamda yapılabilecek
Projenin detaylarını ve sanal laboratuvarda yapılabilen deneylerin görsellerini paylaşan Prof. Dr. Naci Gündoğan proje kapsamında kimya alanında 6, fizik alanında 4 deneyin tamamlandığını, bu yılın sonuna kadar kimyada 14, fizikte 10 deneyin tamamlanmasının hedeflendiğini; ayrıca sanal laboratuvarda konu anlatımı, deney uygulamaları ve değerlendirme çalışmalarının yer aldığını aktardı.
Prof. Dr. Gündoğan’ın sunumunun ardından toplantının soru-cevap kısmına geçilerek projede ilk aşamada yer alan üniversitelerin rektörleri ile projenin detaylarına ilişkin görüş alışverişinde bulunuldu.
