Türkiye’de üretilen diş implantının pazara sunulabilmesi için zorunlu olan uygunluk testi ve analizlerin yapılması konusunda yurt dışına olan bağımlılık, Hitit Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren modern laboratuvarlar sayesinde büyük oranda ortadan kalktı. Hitit Üniversitesi Teknik Bilimler ve Uygulama Araştırma Merkezi (HÜBTÜAM) laboratuvarları, diş implantı analizi ve test işlemleri için Türkiye’den yurt dışına milyonlarca doların çıkışına son verirken, son yıllarda Almanya ve Hollanda gibi Avrupa ülkelerine de bu alanda hizmet vermeye başladı.
HÜBTÜAM Müdürü Prof. Dr. İrfan Kurtbaş, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Hitit Üniversitesi’nin Türkiye’de 2007’den sonra kurulan üniversiteler arasında olmasına rağmen, sahip olduğu modern laboratuvarlarıyla uluslararası alanda ilgi gördüğünü söyledi.
HÜBTÜAM’ın 2011 yılında kurulmuş bir laboratuvar olarak, altyapısının kurulmasında öncelikli hedefin bölgesel ve ulusal düzeyde ihtiyaç duyulan alanlarda hem üreticinin hem de akademinin yurt dışına bağımlılığını azaltmak olduğunu ifade eden Prof. Dr. Kurtbaş, şunları kaydetti:
“Merkez laboratuvarımız, hem üretici hem de piyasa araştırması bağlamında ulusal düzeyde yurt dışına bağımlı olduğumuz diş implantlarının mekanik analizi üzerine akredite bir laboratuvardır. Bununla birlikte, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan bu kapsamda yetkilendirme almış tek laboratuvarız. Bu testler, üreticiler ve akademi açısından geniş anlamda dışa bağımlı olduğumuz alanlardan birisidir. HÜBTÜAM olarak biz bu testleri ülkemizde yapmaya başladıktan sonra öncelikle Sağlık Bakanlığının talebiyle piyasada üretilen ürünlerin standartlara uygun olup olmadığının analizlerini gerçekleştirdik. Şu ana kadar Ulusal 38 firmaya hizmet verdik. Hemen akabinde, Türk Akreditasyon Kurumu’na akreditasyon başvurumuzu yaptık ve Türkiye’de bu kapsamda akredite olan tek laboratuvar olduk.”
“Malta’ya kadar hizmet sunan laboratuvar”
Hitit Üniversitesi merkez laboratuvarı sayesinde yerli üreticiler tarafından büyük bir kaynağın dışarı aktarılmasının önüne geçilmesinin sağlandığına işaret eden Prof. Dr. Kurtbaş, “Geldiğimiz noktada uluslararası düzeyde tanınmışlık düzeyine ulaşmamızla birlikte, ‘14801 diş implantlarının mekanik analizi’ üzerine 2020 yılı içerisinde Almanya ve Hollanda gibi ülkelerde faaliyet gösteren 4 firmanın bir dizi mekanik testlerini yaptık. Yine ayrıca Malta’dan mekanik testler kapsamında üniversitemize başvuru söz konusu. Malta’ya kadar hizmet sunan laboratuvarız” diye konuştu.
Prof. Dr. Kurtbaş, 2020 yılı içerisinde toplam mekanik testler içerisinde yurt dışına yaptıkları testlerin oranının yaklaşık yüzde 29 olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
“Yeni bir Avrupa Birliği mevzuatı olan Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği (MDR), 2021 Mayıs ayından itibaren uygulanmaya başlanmış ve bu yönetmeliğe göre pazara sunulacak tıbbi cihazların analizlerinin, akredite kuruluşlar tarafından yapılması ve klinik olarak araştırılması zorunlu kılınmıştır. Dolayısıyla bu alanda akredite kurum olarak önemimiz birkaç kat daha artırmıştır. Sahip olduğumuz tecrübenin, ulusal ve uluslararası düzeyde kabul görmesi, Türkiye için çok büyük kazanımdır.”
Avrupa’dan 3 kat daha düşük maliyetle test ve analiz yapılıyor
Prof. Dr. Kurtbaş, diş implantı analizinin Avrupa ülkelerindeki maliyetinin ortalama 30 bin lira olduğunu, kendilerinin ise aynı test ve analizi 9 bin liraya yaptıklarını söyledi.
Türk firmalarının, implantların test ve analiz için yurt dışına aktardığı yıllık bedelin 30 milyon TL’nin üzerinde olduğuna dikkat çeken Kurtbaş, şunları söyledi:
“Bu dövizin ülkemizde kalması için biz laboratuvarımızda ciddi bir yol aldık. Şu anda diş implantının yanı sıra ayrıca kalça ve diz implantı gibi alanda üretim yapan üreticilerin ihtiyaç duyduğu test ve analizlerin yüzde 75’ini yapabilmekteyiz. İnşallah önümüzdeki dönemlerde tamamının gerçekleştirilebileceği bir laboratuvara dönüşmek için ciddi girişimlerimiz bulunmamaktadır. Böylece yerli üreticilerimizin yurt dışına bağımlığını tamamen ortadan kaldırmış olacağız ve aynı zamanda yüzde 60-70 daha düşük maliyetle avantaj sağlamış oluyoruz.”
“Analiz raporları, dünyanın her yerinde geçerli”
Prof. Dr. Kurtbaş, HÜBTÜAM laboratuvarının yetkinlik alanını genişletmek adına “382, 13498, 1717, 543, 1798, 1541, 7206, 1264 ve 1481” standartlarında toplam 22 alanda akreditasyon sürecini tamamladığını da ifade ederek, sözlerini şöyle tamamladı:
“Böyle yerli üreticilerin yüzde 70’e varan daha düşük maliyette ve yurtdışına bağımlı olmadan ürünlerini test yaptırma imkanı sağlanmış oldu. Bunlara ek olarak yurtdışı firmalarının da test ve analizlerini ülkemizde yaptırmalarını hem döviz hem de bilgi birikim kapsamında önemli kazanım olarak değerlendiriyoruz. HÜBTUAM’ın vermiş olduğu hizmetlerin ve yapmış olduğu testlerin kalitesinin uluslararası standartlarda olması, test sonuçlarının güvenirliğinin uluslararası standartlara göre garanti edilmesi, analiz raporlarının dünyanın her yerinde geçerli olması gurur vericidir.”